خواص چای سبز: 29 تاثیر جادویی چای سبز برای سلامتی و لاغری!

خواص چای سبز شامل ترکیبات فعالی مانند کاتچین‌ها، پلی‌فنول‌ها، فلاونوئیدها، ویتامین‌ها (مانند ویتامین C و E) و مواد معدنی است که نقش مهمی در ارتقای سلامتی دارد. از فواید چای سبز کاهش استرس اکسیداتیو، رفع التهاب و کم کردن خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سرطان است. افزایش سوخت‌وساز بدن و تحریک چربی‌سوزی برای کاهش وزن، کنترل قند خون، بهبود عملکرد مغز، سلامت پوست و مو، سلاسمت کبد و دهان، کمک به سلامتی معده و ریه، مفید برای رحم و تخمدان زنان و کمک به سلامت آن ها در دوران بارداری و شیردهی از دیگر مزایای چای سبز است که در ادامه کامل در خصوص آن ها توضیح خواهیم داد.

چای سبز چیست؟

خواص چای سبز بخاطر ترکیبات آنتی‌اکسیدانی بالا است که در انواع مختلف برگ‌های درشت  یا برگ‌های پودر شده (چای ماچا) از استفاده می‌شود.

چای سبز (Camellia sinensis) نوعی چای است که از برگ‌های تازه و غیرفراوری‌شده گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می‌شود. خواص چای سبز در چین و ژاپن کشف شد و فرآوری آن به گونه‌ای است که اکسیداسیون پلی‌فنول‌ها در آن به حداقل رسد و ترکیبات فعال آن کاملا حفاظت شود. در ادامه این مطلب از بلاگ آجیل خشکبار حاجی بادومی بیشتر در خصوص این خواص این نوشیدنی خوشمزه صحبت خواهیم کرد.

معرفی مشخصات تغذیه‌ای چای سبز

ترکیبات زیست‌فعال متعدد چای سبز را به سالم ترین نوشیدنی دنیا تبدیل کرده است. مهم‌ترین آن‌ها شامل پلی‌فنول‌ها (به‌ویژه اپی‌گالوکاتچین-3-گالات یا EGCG)، فلاونوئیدها، آلکالوئیدها (مانند کافئین و تئوفیلین)، آمینواسید ال-تیانین، ویتامین‌های گروه B، ویتامین C، و مواد معدنی مانند منیزیم، منگنز و پتاسیم است.

فراموش نکنید که هر فنجان چای سبز (حدود 240 میلی‌لیتر) حاوی 30 تا 50 میلی‌گرم کافئین است که البته کمتر از قهوه اما قابل‌توجه است.

خواص چای سبز برای سلامتی

چای سبز یک نوشیدنی غنی از ترکیبات مفید است که طیف وسیعی از مزایای سلامتی را ارائه می‌دهد. با مصرف منظم و متعادل این نوشیدنی، می‌توان از فواید متعدد آن برای سلامت کلی بدن بهره‌مند شد.

در مطالعات علمی چای سبز نه‌تنها به‌عنوان یک نوشیدنی آرام‌بخش، بلکه اثرات مفیدی در بهبود عملکرد متابولیسم، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و حتی مقابله با برخی سرطان‌ها دارد.

1. چای سبز سرشار از پلی‌فنول‌ها

پلی‌فنول‌ها دسته‌ای از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی هستند که به وفور در چای سبز یافت می‌شود. مهم‌ترین آنها کاتچین‌ها، به‌ویژه EGCG، هستند که دارای خاصیت ضدالتهابی، ضدویروسی و ضدسرطانی‌اند.

2. کمک به کاهش وزن از مزایای چای سبز

یکی از شناخته‌شده‌ترین فواید چای سبز تأثیر آن بر کاهش وزن و تنظیم چربی بدن است. ترکیبات فعال موجود در چای سبز از جمله کافئین و کاتچین‌ها، از طریق افزایش ترموژنز (گرمازایی) و تسریع اکسیداسیون چربی‌ها، به کاهش وزن کمک می‌کنند. با توجه به این خواص چای سبز از نوشیدن آن غافل نشوید!

چربی‌سوزی

مطالعات نشان داده‌اند که مصرف چای سبز می‌تواند میزان اکسیداسیون چربی‌ها را در طول فعالیت بدنی افزایش دهد.

افزایش متابولیسم

چای سبز با تأثیر بر آنزیم‌های متابولیکی مانند AMPK (پروتئین کیناز فعال‌شده با AMP)، مصرف انرژی را افزایش داده و میزان سوخت‌وساز پایه (BMR) را بالا می‌برد.

3. خواص چای سبز برای لاغری شکم و پهلو

یکی از مؤثرترین مزایای چای سبز برای کاهش وزن، به‌ویژه در ناحیه شکم و پهلو است. ترکیبات اصلی آن شامل کاتچین‌ها، اپی‌گالوکتچین گالات (EGCG) و کافئین، باعث افزایش ترموژنز (تولید گرما و مصرف انرژی در بدن) و اکسیداسیون چربی‌ها می‌شوند.

4. خواص چای سبز برای پوست

چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهابی است که باعث بهبود سلامت پوست و کاهش نشانه‌های پیری می‌شود.

از فواید چای سبز برای پوست می‌توان به محافظت آن در برابر اشعه UV، کاهش چین و چرک و آبرسانی بالا اشاره کرد.

5. خواص چای سبز برای مو

چای سبز به دلیل دارا بودن فلاونوئیدها، ویتامین‌های B و C، و آنتی‌اکسیدان‌های قوی، می‌تواند به رشد و تقویت موها کمک کند. اثرات چای سبز برای سلامت مو مهار هورمون دی‌هیدروتستوسترون (عامل اصلی ریزش مو) و رشد مجدد آن است.

7. خواص چای سبز در بهبود عملکرد مغز

معجزات ترکیبات فعال چای سبز و تأثیرات مثبت آن بر عملکرد مغز از لحاظ علمی ثابت شده است. این نوشیدنی سالم با افزایش تولید دوپامین و امواج آلفای مغز، تقویت شناخت و کاهش خطر بیماری‌های عصبی است.

بهبود عملکرد شناختی

پلی‌فنول‌های موجود در چای سبز از آسیب اکسیداتیو نورون‌ها جلوگیری کرده و خطر بیماری‌های نورودژنراتیو مانند آلزایمر و پارکینسون را کاهش می‌دهند.

بهبود تمرکز

کافئین موجود در چای سبز باعث افزایش هوشیاری و تمرکز می‌شود و به دلیل وجود ال-تیانین، اثرات اضطراب‌آور آن کاهش می‌یابد و فرد احساس آرامش بیشتری دارد.

8. خواص چای سبز در مدیریت قند خون

از دیگر مزایای چای سبز تنظیم قند خون است که از بالا بردن حساسیت به انسولین و کاهش جذب گلوکز در روده شکل می‌گیرد. ترکیبات پلی‌فنولی، از جمله EGCG، نقش مهمی در کاهش مقاومت به انسولین و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 دارند.

9. پیشگیری از دیابت از فواید چای سبز برای سلامتی

تحقیقات اپیدمیولوژیک نشان داده‌اند که مصرف منظم چای سبز می‌تواند سطح HbA1c (نشانگر میانگین قند خون) را کاهش داده و از نوسانات قند خون جلوگیری کند. همچنین، اثرات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی آن مانع از پیشرفت دیابت و عوارض ناشی از آن می‌شود.

10. خواص چای سبز برای سلامت روده‌ها

پروبیوتیک‌های طبیعی موجود در چای سبز به بهبود ترکیب میکروبیوم روده کمک می‌کنند. از فواید چای سبز جلوگیری از رشد باکتری‌های مضر و در نتیجه کاهش التهاب روده است.

11. فواید چای سبز در استحکام استخوان‌ها

برای افزایش جذب کلسیم و تحریک فعالیت سلول‌های استئوبلاست (سازنده استخوان) روی خواص چای سبز حساب کنید.

کاتچین‌های موجود در چای سبز از تجزیه استخوان‌ها جلوگیری کرده و خطر پوکی استخوان را کاهش می‌دهند.

12. خواص چای سبز برای ریه

مطالعات نشان داده‌اند که خواص چای سبز برای کاهش التهاب ریوی و بهبود عملکرد ریه نیز نقش دارند.
مصرف منظم چای سبز به مقدار کم ممکن است خطر بیماری‌های تنفسی مزمن، مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) و آسم را کاهش دهد.

13. خواص چای سبز برای سلامت قلب

برای بهبود سلامت قلب از فواید چای سبز بهره‌مند شوید. چای سبز با کاهش سطح LDL (کلسترول بد)، افزایش HDL (کلسترول خوب)، و کاهش فشار خون، به بهبود سلامت قلب کمک می‌کند.

14. سلامت دهان از مهم‌ ترین مزایای چای سبز

چای سبز به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی خود می‌تواند از رشد باکتری‌های مولد پلاک دندانی جلوگیری کند.

15. سلامت کبد یکی از فواید چای سبز

برای محافظت از کبد در برابر آسیب‌های ناشی از سموم، چربی‌های انباشته‌شده و التهاب از فواید چای سبز استفاده کنید. ترکیبات پلی‌فنولی چای سبز می‌توانند از بروز بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) جلوگیری کرده و عملکرد کبد را بهبود بخشند.

16. جلوگیری از برخی سرطان‌ها از مهم‌ ترین خواص چای سبز

چای سبز حاوی مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان‌های قوی، به‌ویژه اپی‌گالوکتچین گالات (EGCG)، است که از آسیب DNA و استرس اکسیداتیو جلوگیری کرده و در سرکوب رشد سلول‌های سرطانی نقش دارد.

17. کاهش اضطراب و افسردگی با دمنوش چای سبز

ال-تیانین، یک نوع آمینواسید موجود در چای سبز است که اثرات آرام‌بخشی داشته و باعث افزایش تولید گابا (GABA)، سروتونین و دوپامین در مغز می‌شود. این ترکیبات چای سبز نقش مهمی در کاهش استرس، اضطراب و افسردگی ایفا می‌کنند.

18. خواص چای سبز در مبارزه با باکتری، عفونت و ویروس

پلی‌فنول‌های چای سبز دارای خواص ضدمیکروبی قوی هستند که می‌توانند با باکتری‌های بیماری‌زا پوسیدگی دندان مقابله کنند. همچنین، این چای دارای اثرات ضدویروسی در برابر ویروس‌هایی مانند آنفولانزا و هرپس سیمپلکس (HSV) است.

19. کاهش کلسترول

برای کنترل سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) از خواص چای سبز استفاده کنید. پلی‌فنول‌های چای سبز از اکسیداسیون LDL جلوگیری کرده و خطر تشکیل پلاک‌های آترواسکلروتیک را کاهش می‌دهند.

20. خواص چای سبز برای معده

چای سبز با دارا بودن خواص ضدالتهابی و آنتی‌باکتریال می‌تواند به کاهش مشکلات گوارشی کمک کند. این چای از رشد باکتری عامل اصلی زخم معده جلوگیری کرده و التهاب معده را کاهش می‌دهد.

21. با نوشیدن چای سبز جوان‌تر بمانید!

آنتی‌اکسیدان‌های چای سبز، به‌ویژه کاتچین‌ها و ویتامین C، از تخریب کلاژن جلوگیری کرده و فرآیند پیری پوست را به تأخیر می‌اندازند. برای اینکه زیبا بمانید از خواص چای سبز بهره‌مند شوید.

22. خواص چای سبز برای زنان

از مهم‌ترین خواص چای سبز برای زنان وجود تأثیرات آنتی‌اکسیدانی و تنظیم‌کننده هورمون‌ها است. این چای به کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، تقویت متابولیسم، بهبود سلامت پوست و کاهش خطر سرطان‌های زنانه مانند سرطان سینه کمک می‌کند.

23. خواص چای سبز برای رحم

پلی‌فنول‌های چای سبز با کاهش التهاب و تنظیم تعادل هورمونی، می‌توانند سلامت رحم را تقویت کنند. مصرف چای سبز ممکن است به کاهش رشد فیبروم‌های رحمی، تنظیم چرخه قاعدگی و کاهش التهابات مرتبط با اندومتریوز کمک کند.

24. فواید چای سبز در پریودی: خاصیت چای سبز در دوران قاعدگی

چای سبز به دلیل خاصیت ضدالتهابی و تسکین‌دهنده‌ای که دارد، می‌تواند به کاهش دردهای قاعدگی (دیسمنوره) کمک کند.

از خواص چای سبز وجود ال-تیانین است که باعث آرامش عضلات رحم شده و دردهای شکمی می‌شود.

25. خواص چای سبز برای تنبلی تخمدان

تحقیقات نشان داده‌اند که خواص چای سبز می‌توانند سطح تستوسترون را کاهش داده، حساسیت به انسولین را افزایش داده و عملکرد تخمدان‌ها را بهبود بخشند.

26. خواص چای سبز در بارداری

بخاطر حساسیت دوران بارداری مصرف انواع دمنوش خیلی محدود می‌شود. مصرف چای سبز هم بخاطر وجود کافئین باید به یک فنجان محدود شود.

برای کاهش استرس اکسیداتیو، کنترل قند خون و حفظ سلامت قلب و عروق خواص چای سبز می‌تواند کمک کننده باشد.

27. خواص چای سبز در شیردهی

چای سبز به دلیل ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی در سلامت مادر و نوزاد کمک کننده است، اما مصرف آن باید با احتیاط باشد. چون مصرف بیش از حد آن ممکن است جذب آهن را کاهش دهد.

28. خواص چای سبز برای مردان

از فواید چای سبز در مردان می‌تواند به زمینه‌های باروری، سلامت پروستات و عملکردهای فیزیکی اشاره کرد.

29. خواص چای سبز برای کودکان و نوزادان

اگرچه چای سبز دارای ترکیبات مفیدی مانند پلی‌فنول‌ها و ویتامین C است، اما مصرف چای سبز در کودکان و نوزادان باید با احتیاط انجام شود. چون احتمال دارد که باعث کاهش جذب آهن یا اختلالات خواب شود.

خواص چای سبز از نظر طب سنتی

طبع چای سبز سرد و خشک است و مصرف آن با مصلحاتی مانند عسل یا زنجبیل توصیه می‌شود.

در طب سنتی، چای سبز به‌عنوان یک نوشیدنی با طبیعت “سرد و خشک” شناخته می‌شود و برای دفع سموم و تقویت عملکرد اندام‌های داخلی توصیه می‌شود. برخی از فواید چای سبز در طب سنتی:

• پاکسازی کبد و کاهش حرارت بدن
• کمک به هضم غذا و کاهش نفخ
• تقویت حافظه و بهبود عملکرد مغز
• رفع رطوبت و بلغم از بدن
• کاهش وزن و کاهش چربی‌های زائد

فواید نوشیدن چای سبز در شب

مصرف چای سبز در ساعات پایانی روز می‌تواند موجب آرامش ذهن و کاهش استرس، افزایش چربی‌سوزی و بهبود هضم شود، اما اگر به کافئین حساسیت دارید و با مقدار کمی از کافئین خوابتان بهم می‌ریزد، مصرف آن در شب توصیه نمی‌شود.

دمنوش‌های ترکیبی با چای سبز

دمنوش‌های گیاهی ترکیبات فعال قدرتمندی دارند و برای ترکیب کردن آن‌ها نباید سرخود عمل کرد یا حداقل دمنوش‌ها باید خیلی رقیق باشند. در اینجا چند دمنوش ترکیبی با چای سبز را معرفی می‌کنیم:

1. خواص چای سبز ترکیبی با زنجبیل

چای سبز و زنجبیل ترکیبی قدرتمند برای افزایش متابولیسم، بهبود هضم و تقویت سیستم ایمنی است. زنجبیل با خاصیت ضدالتهابی خود، اثرات آنتی‌اکسیدانی چای سبز را تقویت و به کاهش وزن کمک می‌کند.

2. فواید چای سبز با هل

از خواص دمنوش ترکیبی هل با چای سبز می توان به قابلیت ضدنفخ و آرام‌بخشی آن را اشاره کرد. این ترکیب به‌شدت در بهبود هضم، کاهش استرس و تقویت عملکرد قلب و عروق نقش دارد.

3. خواص چای سبز با دارچین

از فواید چای سبز و دارچین ترکیبی عالی برای کنترل قند خون، تقویت متابولیسم و افزایش چربی‌سوزی است. دارچین خواص ضدالتهابی داشته و می‌تواند از نوسانات قند خون جلوگیری کند.

4. فواید چای سبز با لیمو

لیمو با ویتامین C بالا، جذب آنتی‌اکسیدان‌های چای سبز را افزایش داده و به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. از خواص چای سبز با لیمو خاصیت سم‌زدایی، بهبود هضم و کاهش وزن است.

5. خواص چای سبز و زنجبیل و هل

ترکیب چای سبز، زنجبیل و هل باعث تقویت سیستم ایمنی، بهبود هضم و افزایش انرژی می‌شود. این ترکیب خاصیت ضدالتهابی داشته و می‌تواند به کاهش وزن و تنظیم قند خون کمک کند.

6. خواص چای سبز و زنجبیل و دارچین

ترکیب چای سبز، زنجبیل و دارچین متابولیسم را افزایش داده، چربی‌سوزی را تقویت و به کنترل قند خون کمک می‌کند.

بهترین زمان مصرف چای سبز جهت لاغری

برای نوشیدن چای سبز با هدف کاهش وزن، بهتر است که آن‌را 30 تا 60 دقیقه قبل از وعده‌های غذایی مصرف کرد تا باعث افزایش متابولیسم و کاهش اشتها شود. همچنین، مصرف آن قبل از ورزش می‌تواند چربی‌سوزی را افزایش دهد.

میزان مجاز مصرف چای سبز در روز

حداکثر مقدار توصیه‌شده برای مصرف چای سبز 1 تا 2 فنجان در روز است. بخاطر خواص چای سبز با ترکیبات فعال مصرف بیش‌ازحد آن ممکن است منجر به عوارض جانبی مانند بی‌خوابی، کم‌خونی و مشکلات گوارشی شود.

عوارض نوشیدن چای سبز

برای جلوگیری از عوارض چای سبز، در مصرف آن باید نهایت اعتدال را داشت. در غیر اینصورت باعث مشکلات خاصی می‌شود:

• مشکلات معده
• مضرات چای سبز برای کبد
• سردرد
• مشکلات خواب
• کم‌خونی
• استفراغ
• سرگیجه و تشنج

سوالات متداول در خصوص خواص چای سبز

مزایای مصرف چای سبز بخاطر ترکیبات فعال بسیار فراوان است. در این بخش به سوالات رایج درباره خواص چای سبز می‌پردازیم:

آیا مصرف چای سبز برای سلامتی مفید است؟

بله، چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند پلی‌فنول‌ها و کاتچین‌ها است که از سلول‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کنند، به سلامت قلب، مغز و متابولیسم کمک کرده و خاصیت ضدالتهابی دارند.

مزایای نوشیدن هر روز چای سبز چیست؟

مصرف روزانه چای سبز در حد یک فنجان رقیق، می‌تواند باعث تقویت سیستم ایمنی، بهبود متابولیسم، کاهش التهاب، محافظت از قلب، تنظیم قند خون و افزایش تمرکز و آرامش ذهنی شود.

آیا مصرف چای سبز برای همه مجاز است؟

اگرچه چای سبز برای اکثر افراد مفید است، اما افرادی با کم‌خونی، مشکلات گوارشی، فشار خون پایین، زنان باردار و شیرده و کسانی که به کافئین حساس هستند باید در مصرف آن احتیاط کنند.

آیا چای سبز چربی شکم را کاهش می‌دهد؟

بله، ترکیبات فعال مانند کاتچین‌ها و کافئین در چای سبز می‌توانند متابولیسم را افزایش داده و چربی‌سوزی را تحریک کنند، به‌ویژه اگر همراه با رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم مصرف شود.

خواص چای سبز برای اسپرم چیست؟

چای سبز به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند اپی‌گالوکتچین گالات (EGCG) می‌تواند کیفیت اسپرم را بهبود ببخشد.

منبع: healthline, bbcgoodfood
خرید دمنوش