خواص گز چیست: 14 فایده شگفت انگیز گز برای بدن + عوارض!
خواص گز شامل تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد مغز، بهبود عملکرد گوارش و تأمین انرژی روزانه است. همچنین گز به دلیل بالا بردن سطح هموگلوبین خون برای درمان کم خونی مفید است. از دیگر فواید گز برای بدن خاصیت آنتی اکسیدانی، پیشگیری از یبوست، درمان سرفه و آسم، سلامت قلب، جلوگیری از پوکی استخوان، کاهش استرس و اضطراب در کنار سلامت و زیبایی پوست است.
در حقیقت فواید گز به ترکیبات طبیعی آن مانند گزانگبین، مغزهای تازه و سفیده تخممرغ برمیگردد. خواص گز بهویژه از نوع گز سنتی گیاهی اصیل، از دیرباز مورد توجه طب سنتی بوده است. در ادامه این مطلب به بررسی ویژهترین خواص گز میپردازیم.
گز چیست؟
خواص گز و طعم استثنایی، آنرا به اصیلترین شیرینی دنیا تبدیل کرده است، چون حاوی ترکیبات طبیعی، حذف آرد و افزودنیهای شیمیایی است.
یکی از معروفترین شیرینیهای سنتی در دنیا که با عنوان میراث شیرین اصفهان در یونسکو ثبت شده: گز یا نوقای اصفهان است. شیرینی سفید رنگ با بافت نرم و کشسان. جهانی شدن شهرت گز بیشتر بخاطر طعم و بافت متفاوت آن نسبت به سایر شیرینیها و شکلاتها است. به همین دلیل خواص گز کمترشناخته شده است.
برخلاف بسیار از شیرینیها که آرد از ترکیبات اصلی است، گز که از معروف ترین شیرینی های ایران است از ترکیب شکر، سفیده تخممرغ، گلاب و مغز پسته یا بادام درست میشود. البته در تولید انواع گزهای باکیفیت از عصاره گزانگبین (انگبین طبیعی) استفاده میشود که بافت ابریشمی دارند، بهطوریکه در دهان آب شده و نیاز به جویدن نیست.
- تقویت عمومی بدن
- بهبود عملکرد مغز
- سلامت قلب و عروق
- تقویت استخوانها
- آرامش اعصاب
مواد تشکیل دهنده گز و خواص آنها
برای درست کردن گز، از ترکیبی منطقی از مواد مغذی استفاده میشود که راز لطافت و فواید گزاست.
موادی چون: شهد انگبین یا جایگزینهای آن (گلوکز مایع (بادکا)، ترنجبین یا شیرههای گیاهی)، سفیده تخممرغ، شکر، گلاب و اسانس هل و مغزهای گیاهی مانند پسته، بادام، فندق و گردو.
گز، شیرینی سنتی و اصیل ایرانی، از ترکیب موادی چون گزانگبین طبیعی، شکر، سفیده تخممرغ، گلاب و مغزهایی مانند پسته یا بادام تهیه میشود و برخلاف بسیاری از شیرینیها فاقد آرد، روغن و افزودنیهای شیمیایی است. خواص گز بهواسطه این ترکیبات مغذی شامل تقویت عملکرد مغز، پیشگیری از پوکی استخوان، کاهش استرس، بهبود سلامت قلب و افزایش انرژی طبیعی بدن است. در طب سنتی، معروفترین خواص گز به خاصیت آرامبخشی، ضدسرفه بودن، تقویت سیستم ایمنی و کمک به درمان کمخونی نسبت داده شده است، بهویژه زمانی که از گزانگبین اصل در تهیه آن استفاده شود.
خواص گز
از جمله خواص گز، گز طبیعی و سالم، حاوی مغزها و گلاب، سلامت قلب، مغز و استخوانها را تقویت میکند.
پشتیبانی از سلامت استخوانها، پیشگیری از یبوست، کمک به هضم غذا از خواص گز بهواسطهی ترکیبات مغذی مثل شهد انگبین یا ترنجبین، سفیده تخم مرغ، گلاب و هل و مغزهای آجیلی است. در ادامه این مطلب از آجیل فروشی آنلاین حاجی بادومی خیلی ویژهتر به بررسی فواید گز میپردازیم:
1. تقویت سلامت عمومی بدن از مهمترین خواص گز
شاید برایتان عجیب باشد، اما خواص گز بر تقویت عمومی بدن نقش دارد. وجود مغزهایی مانند پسته و بادام در ترکیب گز، منبعی غنی از پروتئین، منیزیم و ویتامینهای گروه B فراهم میکند که به حفظ انرژی، بهبود متابولیسم و تقویت سیستم ایمنی کمک میکنند.
2. فواید گز در بهبود عملکرد مغز
اگر بهدنبال یک منبع مغذی برای تغذیهی سلولهای مغزی هستید، از فواید گز استفاده کنید. گز خوب با قندهای طبیعی مثل انگبین و مغزهای پسته و بادام، منبعی سالم برای سوخت مغز به شمار میروند.
ویتامین E و اسیدهای چرب مفید موجود در این ترکیبات در بهبود تمرکز، تقویت حافظه و کاهش استرس اکسیداتیو در سلولهای عصبی تأثیرگذار هستند.
3. خواص گز در پیشگیری از پوکی استخوان
وجود کلسیم، فسفر و منیزیم در مغزهای گیاهی به همراه پروتئین سفیده تخممرغ از خواص گز برای تقویت بافت استخوانی و پیشگیری از پوکی استخوان است. مصرف گاهبهگاه گز مرغوب میتواند در کنار رژیم غذایی متعادل، به حفظ استحکام استخوانها کمک کند.
4. خاصیت آنتیاکسیدانی گز
ترکیباتی مانند ویتامین E در مغزها، فلاونوئیدهای طبیعی در انگبین و اسانس هل و گلاب، همگی از فواید گز در کاهش آسیب رادیکالهای آزاد است. این ویژگی باعث میشود گز نهتنها یک شیرینی، بلکه خوراکی مفید برای حفاظت از سلولها و کاهش روند پیری محسوب شود.
5. پیشگیری از یبوست با مصرف گز
یکی دیگر از خواص گز کمک به عملکرد سالم دستگاه گوارش است. وجود انگبین در ترکیب گز خاصیت ملایمی داردکه به بهبود حرکات روده و جلوگیری از یبوست کمک میکند.
این اثر بهویژه در گزهای سنتی انگبینداربیشتر مشاهده میشود و نشان میدهد که حتی یک شیرینی سنتی نیز میتواند بخشی از تغذیه سالم باشد.
6. خواص گز برای آرامش اعصاب
فواید گز بر آرامش اعصاب و بهترشدن خلق و خوتأثیر دارد. وجود گلاب و هل در ترکیب گز باعث کاهش تنش، بهبود خلقوخو و کمک به خواب آرامتر میشود. ترکیبات معطراین مواد با اثر بر انتقالدهندههای عصبی، اضطراب را کاهش داده و حس آرامش و تعادل ذهنی ایجاد میکنند.
7. سلامت و زیبایی پوست با مصرف گز
جالب است بدانید که خواص گز بهعنوان یک شیرینی سنتی، در حفظ سلامت و درخشش پوست نقش دارد.
این خاصیت به وجود مغزهای آجیلی و بهواسطهی ویتامین E و اسیدهای چرب مفیدبرمیگردد که به تغذیه سلولهای پوستی کمک کرده و مانع خشکی و پیری زودرس پوستی میشود.
8. درمان کمخونی از فواید گز برای سلامتی
بهعنوان تنقلات شیرین از فواید گز خودتان را بهرهمند کنید! چون ترکیبات سالم آن به درمان و پیشگیری کم خونی کمک میکند. وجود مغزها، این شیرینی را سرشار از آهن، اسیدفولیک و مس میسازند که برای تولید گلبولهای قرمز ضروریاند. بههمینخاطر بامصرف گز احساس ضعف و خستگی از بین میرود.
9. کاهش استرس و اضطراب با مصرف گز
از دیگر خواص گز، توانایی آن در کاهش استرس و بهبود تمرکز ذهنی است. وجود قندهای طبیعی باعث تأمین انرژی پایدار برای مغزمیشود و مانع افت ناگهانی قند خون و تحریکپذیری عصبی میگردد. همچنین عطر گلاب و هل اثر آرامبخش ملایمی دارد که در کاهش اضطراب روزمره مؤثر است.
10. درمان سرفه و آسم از خواص گز
در منابع طب سنتی، از جمله فواید گز، خاصیت نرمکنندگی و تسکیندهندگی آن برای گلو ذکر شده است. انگبین موجود در گز خاصیتی ضدالتهابی داردو با مرطوب نگه داشتن مجاری تنفسی، به کاهش سرفههای خشک و بهبود علائم آسمکمک میکند.
11. گز مفید برای سلامت قلب
ترکیب مغزهای مقوی مانند پسته و بادام در گز، منبعی غنی از چربیهای غیر اشباع و اسیدهای چرب امگااست که به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول مفید (HDL) کمک میکنند. بنابراین میتوان در عین ناباوری در میان خواص گز مفید بودن آن برای سلامت قلب را ذکر کرد.
12. خواص گز در بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه
از برجستهترین فواید گز (شیرینی سنتی گیاهی)، نقش آن در افزایش تمرکز و تقویت حافظهاست. وجود منیزیم، فسفر و ویتامینهای گروه B در مغزها، به همراه قندهای طبیعی انگبین، باعث بهبود ارتباطات عصبی و تأمین انرژی پایدار برای سلولهای مغزی میشود.
13. گز مفید برای ورزشکاران
در میان خواص گز، تأمین سریع انرژی و بازسازی عضلات پس از تمرین از مهمترین ویژگیها است. گز حاوی قندهای طبیعی، پروتئین سفیده تخممرغ و مواد معدنی مانند پتاسیم و منیزیم است که به کاهش خستگی، تعادل الکترولیتها و بازیابی توان بدنی کمک میکنند.
مصرف میزان متعادل گز سنتی پس از فعالیت ورزشی میتواند جایگزینی سالم برای نوشیدنیهای انرژیزاباشد.
14. مصرف گز به عنوان یک منبع طبیعی انرژی
از شناختهشدهترین فواید گز، خاصیتانرژیزایی طبیعی آن است. وجود انگبین و قندهای سادهدر ترکیب گز، انرژی را بهسرعت وارد جریان خون کرده و احساس شادابی و تمرکز ایجاد میکند.
این ویژگی باعث شده گز انتخابی مناسب برای میانوعده، سفر یا زمانهایی باشد که بدن به انرژی فوری نیاز دارد، بدون آنکه فشار زیادی بر سیستم گوارش وارد شود.
خواص گز در طب سنتی
خواص گز در طب سنتی شامل تقویت قوای جسمی، آرامش اعصاب، بهبود عملکرد معده و ایجاد تعادل در اخلاط بدن است، بهویژه زمانی که با انگبین و مغزهای گیاهی تهیه شود.
در منابع کهن درمانی، از جمله نسخههای حکمای ایرانی، به خواص گز در طب سنتی، البته گز سنتی سالم، به عنوان یک خوراکی مقوی و معتدل اشاره شدهاست.
گز سنتی که از انگبین، گلاب و مغزهای گیاهی تهیه میشود، برای تقویت قوای بدنی، آرامش اعصاب و بهبود عملکرد معده توصیه شده است. طبیبان گذشته باور داشتند که گز با تأمین رطوبت طبیعی بدن و ایجاد تعادل در اخلاط، به رفع ضعف عمومی، تقویت قلب و بهبود خلقوخو کمک میکند.
طبع گز چیست
در پاسخ به این پرسش که طبع گز چیست، باید گفت این شیرینی سنتی در طب ایرانی دارای طبعی معتدل و اندکی گرم است.
مواد تشکیلدهنده آن مانند گزانگبین و مغز پسته یا بادام گرمی خفیفی دارند، در حالی که سفیده تخممرغ و گلاب خاصیتی متعادلایجاد میکنند. به همین دلیل، مصرف گز در اندازه متعادل برای اغلب مزاجها مناسب است و تنها افراد با طبع بسیار گرم یا دیابت باید در مصرف آن احتیاط کنند.
بهترین انواع گز و خواص آنها
خواص گز در انواع مختلف آن، از گز آردی با شاخص گلیسمی پایین تا گز پروبیوتیک با اثرات گوارشی، نشاندهنده تنوع تغذیهای این شیرینی سنتی در تقویت حافظه، کاهش التهاب، کنترل وزن و بهبود سلامت عمومی است.
خواص گز بسته به نوع آن، تفاوتهای قابلتوجهی دارد؛ از تقویت سیستم ایمنی گرفته تا بهبود عملکرد گوارشی. در ادامه با بهترین انواع گز و خواص بارز هر کدام آشنا میشوید:
- خواص گز آردی: گز آردی بهدلیل عدم استفاده از پوششهای شیرین، شاخص گلیسمی پایینتری دارد.
- گز لقمهای: از خواص گز لقمهای رفع ضعف و خستگی است که به وجود ترکیبات متراکم از مغزها برمیگردد.
- خواص گز پسته ای: وجود آنتیاکسیدانهایی مانند لوتئین در گز پسته، موجب تقویت حافظه و عملکرد مغز میشود.
- گز علفی: از بارزترین خواص گز علفی، خاصیت ضدالتهابی آن است؛ مخصوصا در بهبود زخم معده، بواسیر و تقویت دستگاه تنفسی.
- گز شکندار: با بافت خشک و شکننده، نوعی گز مرغوب است و برجستهترین خاصیت آن تقویت حافظه و استخوانها است.
- گز بدون مغز: افرادی که به آجیلها حساسیت دارند، میتوانند از خواص گز بدون مغزبهرهمند شوند.
- سوهان گزی: ترکیب سوهان و گز، با وجود زعفران، جوانه گندم و مغزها، خاصیت ضدالتهابی دارد.
- گز رژیمی: همانطور که از نامش مشخص است، خواص گز رژیمی کمک به کنترل وزن و کاهش کالری دریافتی است.
- گز پروبیوتیک: با اضافهشدن باکتریهای مفید در تنظیم عملکرد روده و کاهش نفخ بهترین گزینه است.
- گزانگبین: از خواص گزانگبین میتوان به تقویت قوای جسمی و جنسی اشاره کرد.
نکات مهم در مصرف گز
برای بهرهمندی از خواص گز، مصرف متعادل، انتخاب محصول باکیفیت و نگهداری صحیح آن نقش کلیدی در حفظ ارزش تغذیهای و جلوگیری از عوارض احتمالی دارد.
خواص گز فراوان است و این شیرینی سنتی میتواند منبعی از انرژی و مواد مغذی باشد، اما رعایت نکات مصرف آن اهمیت زیادی دارد.
مصرف متعادل
فواید و مضرات گز به مصرف متعادل آن برمیگردد. حتی اگر گز انگبین و با مغزهای باکیفیت باشد، زیادهروی در مصرف موجب مشکلاتی از جمله افزایش قند خون و وزن میشود.
انتخاب گز باکیفیت
برای بهرهمندی واقعی از خواص گز، انتخاب محصولی طبیعی و دارای مواد اولیه مرغوب ضروری است.
نگهداری مناسب
گز باید در محیطی خنک، خشک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود تا بافت نرم و طعم طبیعی خود را حفظ کند.
عوارض گز
در پاسخ به اینکه عوارض گز چیست باید گفت که در کنار خواص گز، از جمله بارزترین عوارض گز، افزایش قند خون، چاقی، پوسیدگی دندان و تحریک معده است. همچنین گزهای بیکیفیت ممکن است حاوی مواد نگهدارنده یا رنگهای مصنوعی باشند که برای سلامتی در کل مضرند.
جدا از خواص گز، مصرف بیرویهی آن میتواند با عوارضی مانند افزایش قند خون، چاقی و تحریک معده همراه باشد، بهویژه در انواع بیکیفیت حاوی افزودنیهای مصنوعی.
سوالات متداول در خصوص خواص گز
در این بخش به سوالات پرتکرار در رابطه با خواص گزمیپردازیم:
فواید و مضرات گز چیست؟
از جمله معروفترین خواص گز شامل افزایش انرژی، تقویت سیستم ایمنی، بهبود گوارش و آرامش اعصاب است.
آیا گز قند دارد؟
بله، گز حاوی قند طبیعی یا گلوکز است.
آیا گز چاق میکند؟
در صورت مصرف زیاد، گز بهدلیل کالری بالا و قند طبیعیمیتواند باعث افزایش وزن شود.
خواص گز برای کودکان چیست؟
مصرف متعادل گز، با دارا بودن پروتئین، مغزها و مواد معدنی، میتواند به رشد جسمی، تقویت حافظه و افزایش انرژی کودکان کمک کند.
آیا مصرف گز برای دیابتیها مضر است؟
خواص گز انگبین یا در صورت استفاده استویا، برای دیابتیها میتواند قابل بهرهبرداری باشد.
چطور گز باکیفیت را تشخیص دهیم؟
گز باکیفیت باید فاقد اسانس مصنوعی، دارای مغزهای تازه، بافت یکنواخت و طعم طبیعی باشد؛ استفاده از انگبین یا شهد گیاهی نشانه اصالت گز است.
خواص گزانگبین برای تنبلی تخمدان چیست؟
طبع گرم و ترکیبات طبیعی از خواص گزانگبین است که به تنظیم هورمونها، افزایش انرژی و بهبود عملکرد تخمدانها در برخی زنان کمک میکند.
فواید گز برای معده چیست؟
خواص گز (سالم و سنتی) برای معده شامل کاهش التهاب، بهبود زخم معده و تقویت گوارش است.
بهترین زمان مصرف گز چه زمانی است؟
برای بهرهمندی از خواص گز بهترین زمان مصرف آن، بهعنوان میانوعده یا بعد از وعدههای غذایی است.
منبع: steinsfoods, maisonvalroubion, foodnetwork
- خواص سوهان: آشنایی با خواص انواع سوهان + کاربرد و...
- خواص تخمه هندوانه: 17 فایده شگفتانگیز + مضرات احتمالی
- خواص تخمه جابانی: 23 فایده حیرت آور تخمه ژاپنی! +...
- خواص سیاه دانه و عسل: 20 خاصیت طلایی + بهترین...
- طرز تهیه خلال بادام: سادهترین روش خانگی و بازاری +...
- فواید خوردن آجیل در صبحانه: 13 مزیت مهم + مقدار...