محصولات ارگانیک – لوس بازی بازاری یا محصولی واقعی؟

محصولات ارگانیک دو دهه ای هست که حسابی در جهان سروصدا به راه انداخته اند. در ایران نیز وضعیت همینطور است؛ به نظر هم نمی آید که حداقل در کوتاه مدت اقبال به محصولات ارگانیک کم شود. ماجرا آنقدر جدی است که ایران طبق آمارهای رسمی به چهل و سومین تولیدکننده محصولات ارگانیک در جهان تبدیل شده است. در آمریکا نیز فقط در سال 2014 مصرف کنندگان 39.1 میلیارد دلار صرف خرید این مواد کرده اند. بعضی معتقدند این دسته مواد غذایی بی خطرتر، سالم تر و خوشمزه تر هستند.

اما این محصولات واقعا چه هستند و شامل چه موادی می شوند؟ تفاوت این محصولات با غیر ارگانیک ها چیست؟ آیا واقعا فرقی دارند؟ برای بدن ما مفیدترند یا فقط یک جنجال تبلیغاتی هستند؟ مخالفان آن چه نظری دارند؟ در این مقاله سعی می کنیم به این سوالات پاسخ بدهیم.

اساسا محصولات ارگانیک به چه موادی می‌گویند؟

اصطلاح ارگانیک به روند تولید بعضی محصولات غذایی اشاره دارد. این ها موادی هستند که بدون استفاده از کودهای شیمیایی، هورمون ها، آنتی بیوتیک ها یا دستکاری ژنتیکی تولید می شوند. مواد صنعتی که محصولات ارگانیک فاقد آن هستند عبارتند از: شیرین کننده های مصنوعی، مواد نگهدارنده، رنگ های مصنوعی و طعم دهنده ها

در پرورش محصولات ارگانیک از کودهای طبیعی مثل کودهای حیوانی برای رشد هر چه بهتر محصول استفاده می شود. حیواناتی هم که به این شیوه بزرگ می شوند، هیچ آنتی بیوتیک یا هورمونی دریافت نمی کنند. سرمایه گذاری اصلی کشاورزی ارگانیک روی کیفیت خاک است. در واقع مهمترین منبع برای تولید آن ها کیفیت خوب خاک در کنار استفاده از کودهای طبیعی است. به علاوه این نوع کشاورزی آلودگی را هم کاهش می دهد که واضح است به محیط زیست کمک می کند.

محصولات ارگانیک

طرفداران محصولات ارگانیک در حمایت از آن چه می‌گویند؟

مطالعات متعددی که مواد غذایی ارگانیک و غیر ارگانیک به لحاظ میزان مواد آلی مقایسه کرده اند، نتایج مختلفی نشان داده اند. اینطور به نظر می رسد که مواد آلی محصولات ارگانیک بالاتر از آنهایی است که غیر ارگانیک تولید شده اند، این تفاوت ناشی از تنوعی است که به صورت طبیعی در فرآیند دست چین کردن و تولید محصولات وجود دارد. در ادامه به توضیح مهم‌ترین دلایل علمی که طرفداران و مروجان روش‌های کشاورزی و دامداری ارگانیک به آن تکیه می کنند می پردازیم.

محصولات ارگانیک آنتی اکسیدان و ویتامین بیشتری دارند

مطالعات نشان می دهند که محصولات ارگانیک معمولا میزان بالاتری آنتی اکسیدان و ریز مغذی هایی مثل ویتامین C، زینک و روی دارند. خلاصه داستان این است که میزان آنتی اکسیدان ها در محصولات ارگانیک می تواند 69% بالاتر از مواد غیر ارگانیک باشد. براساس یک مطالعه، انواع توت و غله ای که به صورت ارگانیک پرورش داده شوند، حدود 58% آنتی اکسیدان بیشتر و 52% ویتامین C بیشتر نسبت به مواد غیرارگانیک دارند. بنابراین جایگزین کردن محصولات ارگانیک با مواد غیر ارگانیک مصرفی می تواند مواد آلی بیشتری به ما برساند.

در نگهداری گیاهان ارگانیک از اسپری های سموم شیمیایی استفاده نمی شود. واقعیتش را بخواهید این گیاهان خودشان با تولید آنتی اکسیدان بیشتر، از پس حفاظت خودشان برمی آیند. شاید با این توضیح بتوانید بفهمید واقعا میزان آنتی اکسیدان این محصولات چقدر بالاست.

خواص محصولات ارگانیک

نیترات در محصولات ارگانیک خیلی کمتر است

محصولات ارگانیک به میزان کمتری نیترات دارند. دقیق تر اگر بخواهید بدانید میزان نیترات این محصولات نسبت به مواد غیرارگانیک 30% کمتر است. هر چه میزان نیترات در یک محصول بیشتر باشد، ریسک ابتلا به سرطان را نیز بالاتر می برد.  به علاوه احتمال ابتلا به بیماری سندرم کودک آبی (کمبود شدید اکسیژن در سلول های بدن) نیز بیشتر می شود. لبنیات و گوشت ارگانیک در مورد اسیدهای چرب وضعیت بهتری دارند. احتمالا شیر و لبنیات ارگانیک اسید چرب های امگای 3 بیشتری دارند؛ به علاوه از حیث بهره‌مندی از عناصر و ویتامین‌هایی نظیر روی، ویتامین E و کاروتنوئید (رنگدانه جذب نور در گیاهان) غنی ترند.

مروری بر مطالعات انجام شده نشان می دهد که گوشت ارگانیک اسیدهای چرب امگا 3 بالاتری نسبت به گوشت غیر ارگانیک دارد. به علاوه میزان چربی های اشباع شده آن نیز تا حدی کمتر از گوشت های عادی و مرسوم است. گوشت ارگانیک گوشت حیواناتی را می‌گویند که در جریان رشد و پروش آنها از داروهای شیمیایی و هورمونی موثر در رشد و تغذیه برایشان استفاده نشده باشد؛ به این ترتیب لبنیات حاصله از این حیوانات به شرط عدم اضافه شدن افزودنی‌های صنعتی لبنیات ارگانیک می گویند، چیزی شبیه شیر و ماست روستایی های خودمان…

مخالفان محصولات ارگانیک چه می گویند؟

مخالفان محصولات ارگانیک می گویند در مقابل این مطالعات، خیلی از مطالعات هم نشان داده اند که تفاوت آنچنانی بین محصولات ارگانیک در مقابل غیر ارگانیک وجود ندارد! این مطالعات می گویند برخلاف آنچه که گفته شد، شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد این محصولات نسبت به غیر ارگانیک برتری خاصی دارند. مروری که بر 55 مطالعه انجام گرفته هیچ تفاوتی در میزان مواد آلی محصول ارگانیک در مقابل مواد غذایی عادی نشان نمی دهد؛ البته به غیر از میزان نیترات که در محصول ارگانیک کمتر است.

با این وجود، مهم است بدانیم که هر کدام از این مطالعات نتایج خاص خود را هم نشان داده اند و نمی شود همه آن ها را یک کاسه کرد. آن هم به این دلیل واضح که میزان مواد آلی محصولات ارگانیک، به فاکتورهای زیادی مثل: کیفیت خاکی که در آن پرورش یافته، آب و هوا و زمان کاشت و برداشت آن ها بستگی دارد.

مخالفان محصولات ارگانیک

ارگانیک ها خوردنی هایی با مواد شیمیایی کمتر و باکتری هایی کمتر مقاوم 

بعضی شواهد هم حاکی از این است که مصرف محصولات غیر ارگانیک باعث می شود بیشتر در معرض خطرات سموم قرار بگیرید و احتمالا بدن شما را نسبت به آنتی بیوتیک مقاوم می کند. یک مطالعه نشان داده سطح کادمیوم، که یک فلز بسیار سمی است، در این محصولات حدود 48% پایین تر است. به علاوه عوارض ناشی از سموم در مواد غیرارگانیک چهار برابر بیشتر یافت می شوند.

یادآوری می کنیم، میزان کادمیوم و عوارض ناشی از سموم در محصولاتی که به صورت غیرارگانیک پرورش داده شده اند، با وجود بالا بودن، هنوز پایین تر از میزان خطرناک آن است. از آنجا که مزرعه داری ارگانیک از آنتی بیوتیک در پرورش دام استفاده نمی کند، این محصولات عموما کمتر باکتری مقاوم در برابر آنتی بیوتیک دارند.

عنوان ارگانیک هله هوله را سالم نمی کند!

اینکه روی یک محصول برچسب «ارگانیک» خورده باشد، الزاما به این معنا نیست که خوراکی سالمی است. بعضی از این محصولات مثل کلوچه، چیپس، سودا و بستنی های ارگانیک همچنان کالری، قند، نمک و چربی اضافه دارند.

با وجود ارگانیک بودن، این محصولات همچنان ناسالم هستند. اگر می خواهید وزن کم کنید یا سالم خوری کنید، این ها مواد غذایی سالمی برای شما نیستند.

محصولات ارگانیک معمولا مدعی اند که «طبیعی» هستند. مثلا از نیشکر به جای شکر معمولی استفاده می کنند.

ولی موضوع این است که شکر همچنان شکر است؛ چه نیشکر چه معمولی! در حال حاضر هم اکثریت مردم شکر زیادی مصرف می کنند. خیال خامی است که فکر کنیم مصرف شکر ارگانیک تغییری در روند ابتلای افراد به دیابت ایجاد می کند. 

ساده تر بگوییم، وقتی هله هوله ارگانیک انتخاب می کنید؛ احتمالا فقط هله هوله ای انتخاب کرده اید که کمی کیفیت بهتری نسبت به بقیه دارد. وگرنه همان است که بود!

عنوان ارگانیک هله هوله را سالم نمی کند

از کجا بدانیم ارگانیک می خریم؟

وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا برای این محصولات یک سری استاندارد تعریف کرده است.  این بدان معناست که کشاورز یا تولیدکننده محصولات ارگانیک باید استانداردهای سفت و سخت دولتی را رعایت کند.اگر می خواهید مواد غذایی ارگانیک بخرید، باید باید این استانداردها را به درستی بشناسید. اگر یکی از این برچسب ها را روی محصولات دیدید، مطمئن باشید ارگانیک می خرید:

ارگانیک: این مواد از 100% مواد ارگانیک تولید شده اند.

ساخته شده با مواد ارگانیک: دست کم 70% از مواد مورد استفاده در این محصولات، ارگانیک است. اگر کمتر از 70% مواد یک محصول ارگانیک باشد، نمی تواند برچسب ارگانیک داشته باشد. اروپا، کانادا و استرالیا هم استانداردهای جداگانه ای برای تولید محصولات ارگانیک دارند.

از کجا بدانیم محصول ارگانیک می خریم

این نکات را درباره محصولات ارگانیک به خاطرتان بسپارید

با اینکه شواهد چیزهای مختلفی نشان می دهند، می توان گفت به طور کلی این محصولات آنتی اکسیدان و مواد آلی بیشتری نسبت به مواد غذایی عادی دارند.

مصرف محصولات ارگانیک می تواند باعث شود شما کمتر در معرض مواد شیمیایی مصنوعی، هورمون ها و باکتری های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک قرار بگیرید.

ولی در هر حال این نوع مواد غذایی گران تر هستند و عموما زودتر هم فاسد می شوند. خیلی هم روشن نیست که مصرف این مواد تاثیر مثبتی در سلامتی مصرف کنندگان داشته باشد. مهم تر از همه اینکه هیچکس شرایط شما را به اندازه خودتان نمی داند. اینکه از این مواد استفاده کنید یا نه، بستگی به ترجیح خودتان دارد.

محصولات ارگانیک آنتی اکسیدان و مواد آلی بیشتری دارند

محصولات ارگانیک و فروشگاه اینترنتی حاجی بادومی

امیدواریم که توانسته باشیم درباره ارگانیک‌ها توضیحات کافی داده باشیم. ما در وبلاگ حاجی بادومی تلاش می کنیم که به مخاطبانمان و مشتریانمان درباره نوع محصولاتی که به آنها عرضه می کنیم اطلاعات هدیه دهیم. ما عرضه کننده و تولیدکننده انواع آجیل، خشکبار، میوه خشک ارگانیک هستیم و سعی داریم تا با عرضه دست اول قیمت محصولات را در هر رده کیفی پایین تر از هر جای دیگری به دست شما برسانیم. برای خرید آنلاین انواع آجیل سری به ما بزنید.

مقالات مرتبط

نظرات